Androgenetik alopesi nedir?

Hem erkeklerde hem de kadınlarda görülen saç dökülmesinin bu paterni androgenetik alopesi (AGA) olarak adlandırılır. Saç dökülmesinin en sık nedenidir.

Basit olarak ‘alopesi’ saç dökülmesini, ‘genetik’ kalıtımsal durumu, andro ise androgen hormonu olan testesteron ve dihidrotestesteronu (DHT) anlatmaktadır.

Erkeklik hormonuna bağlı genetik saç dökülmesi olarak ta adlandırılmaktadır. Bu seks hormonuna bağlı genetik durum sadece erkeklerin değil kadınlarında en sık saç dökülmesi nedenleri arasındadır.

Onlu yaşların ortalarından itibaren (ergenlik çağının başlaması ile), testesteron düzeyinin artması ile saç köklerinin etkilenerek miniatürizasyon oluşmasına neden olur. Miniatürizasyon ile başlayan süreç saçların dökülmesi ve kellikle sonuçlanır.

Androgenetik saç dökülmesi genetik olarak meyilli saç folikülleri üzerinde seks hormon etkileri sonucu meydana gelir. Saç dökülmesi birbirinden bağımsız 3 ayrı etki ile oluşur. Aşağıda bu etkileri ayrı ayrı inceleyeceğiz.

Genler, Hormonlar, Yaş, Bu üç etkinin bir arya gelmesi ile saç dökülme süreci başlayacaktır.

Genler:

Spesifik genlerin varlığı olmadan yaygın kellik gerçekleşmez. Saç dökülmesi ile ilgili genetik karakter otozomal dominant kalıtım biçimi ile geçer. Yani sorumlu genler hem anne hemde babadan gelebilir. Aslında sorumlu genler ile ilgili araştırmalar tamamlanmamıştır. Hala bir çok soru işareti vardır.

Genetik karakteri annemizden mi alırız?

Bu genetik karakteri annemiz veya babamızdan ya da her ikisinden de alabiliriz. Toplumda kelliğin anne tarafından geçtiği ile ilgili yanlış bir kanaat vardır.

Hormonlar:

Tüm normal erkek ve kadınlar erkeklik hormonu üretirler. Bunlar daha sık olarak Testesteron, Androstenodione ve Dihidrostestesterondur. Testesteron erkeklerde testis ve adrenaller, kadınlar da over ve adrenal gland tarafından üretilir. Bu hormonlar her iki seks içinde önemli olup, farklı yoğunlukta bulunur. Erkeklerde daha dominant bir role sahip olup cinsiyet farklılaşmasından sorumludur.

Testesteron 5-alfa-redüktaz isimli enzim aracılığı ile Dihidrotestesterona (DHT) dönüştürülür. Saç kökleri çevresinde çok sayıda 5alfa redüktaz enzimi vardır. DHT ve çok daha az miktarda testeron genetik olarak yatkın insanlarda saç köklerindeki 5alfa redüktaz enzimi ile etkileşerek kellik sürecini başlatırlar. Etkilenen saç kökleri önce kısalır ve incelir daha sonra dökülürler.

Sonuç olarak DHT belli bir zaman sonra androgenetik saç dökülmesinin kadın veya erkek paterninin oluşumundan sorumludur.

İşte kafamızın arka ve yan bölümlerinde yerleşmiş olan saç köklerimizin bu hormondan etkilenen reseptörleri (algılayıcıları) içermemesi estetik cerrahi saç ekiminin gelişmesinin temelini oluşturmuştur.
Genetik olarak saç azalmasına meyilli insanlar için saç ekimi sevindirici bir durum oluşturur.

Yaş: Androgenetik saç dökülmesinin başlaması için saç köklerinin belli bir süre bu hormonların etkisi altında kalması gerekir.

Saç dökülmesinin kesin bir başlama yaşı yoktur. AGA, ergenlik çağından sonra herhangi bir zamanda başlayabilir. Hormonsal değişikliklerle birlikte DHT artar, follikülde hasar ve bozulma oluşmasına neden olur. Bu basit, fakat göz ardı edilmemesi gereken bir süreçtir. Yavaş ya da hızlı olabilir. Onlu yaşlarda başlayabildiği gibi hayatın sonunda da başlayabilir. Belli bir hızla ilerleyebilen ya da bir miktar stabilize olup tekrar hızlanabilen dinamik bir süreçtir. Görüldüğü gibi genler ve hormonlar tek başına yeterli değildir.